Podstawa prawna: art. 35 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane
Przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę lub odrębnej decyzji o zatwierdzeniu projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego organ administracji architektoniczno-budowlanej sprawdza:
- zgodność projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno‑budowlanego z:
- ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i innymi aktami prawa miejscowego albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu w przypadku braku miejscowego planu,
- wymaganiami ochrony środowiska, w szczególności określonymi w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, o której mowa w art. 71 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko,
- ustaleniami uchwały o ustaleniu lokalizacji inwestycji mieszkaniowej;
- zgodność projektu zagospodarowania działki lub terenu z przepisami, w tym techniczno‑budowlanymi;
- kompletność projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno‑budowlanego, w tym dołączenie kopii zaświadczenia, o którym mowa w art. 12 ust. 7, dotyczącego projektanta i projektanta sprawdzającego (tj. zaświadczenie o wpisie na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego wydane przez tę izbę z określonym w nim terminem ważności);
- dołączenie:
- wymaganych opinii, uzgodnień, pozwoleń i sprawdzeń,
- oświadczeń, o których mowa w art. 33 ust. 2 pkt 9 i 10 (tj. oświadczenia dotyczące instalacji radiokomunikacyjnej oraz możliwości podłączenia projektowanego obiektu budowlanego do istniejącej sieci ciepłowniczej);
- posiadanie przez projektanta i projektanta sprawdzającego odpowiednich uprawnień budowlanych na podstawie:
- kopii dokumentów, o których mowa w art. 34 ust. 3d pkt 1 – w przypadku uprawnień niewpisanych do centralnego rejestru osób posiadających uprawnienia budowlane,
- danych w centralnym rejestrze osób posiadających uprawnienia budowlane – w przypadku uprawnień wpisanych do tego rejestru;
- przynależność projektanta i projektanta sprawdzającego do właściwej izby samorządu zawodowego na podstawie:
- zaświadczenia, o którym mowa w art. 12 ust. 7 – w przypadku osób niewpisanych do centralnego rejestru osób posiadających uprawnienia budowlane,
- danych w centralnym rejestrze osób posiadających uprawnienia budowlane – w przypadku osób wpisanych do tego rejestru.
Ważne! Od 1 sierpnia 2022 r. w wyniku zmian związanych z prowadzeniem centralnego rejestru osób posiadających uprawnienia budowlane za pomocą systemu teleinformatycznego, organy administracji architektoniczno-budowlanej mogą sprawdzić aktualność wpisu na listę i posiadanie uprawnień budowlanych za pośrednictwem systemu e-CRUB. Natomiast w odniesieniu do osób i uprawnień, które nie są wpisane do rejestru, badanie będzie się odbywać na podstawie kopii zaświadczenia o wpisie na listę samorządu zawodowego i uprawnień budowlanych.
Ważne! Organ administracji architektoniczno-budowlanej posiada szczegółowo określone kompetencje kontrolne, które nie obejmują badania zgodności projektu budowlanego pod kątem przyjętych rozwiązań projektowych i możliwości technicznych jego wykonania. Istotną konsekwencją enumeratywności katalogu czynności sprawdzających, o której mowa w art. 35 ust. 1 Prawa budowlanego, jest niedopuszczalność badania projektu budowlanego pod jakimkolwiek innym kątem.
Przykład
Starosta zatwierdził projekt budowlany i udzielił pozwolenia na budowę dla budynku usługowego z wewnętrzną instalacją gazu i wentylacją mechaniczną w budynku, zewnętrzną instalacją wodociągową, gazową, kanalizacją sanitarną, wewnętrzną elektroenergetyczną linią zasilającą WLZ oraz murem oporowym.
Wojewoda utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.
Wojewoda wskazał, że przewidziano również wymaganą ilość miejsc postojowych według obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego i zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. W granicach samego terenu przedmiotowej inwestycji wydzielono niezbędną ilość miejsc parkingowych związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą – i tak, dla obsługi projektowanego budynku usługowego składającego się z 12 lokali usługowych zaprojektowano na terenie działek własnych – 13 miejsc postojowych, w tym 3 miejsca dla osób niepełnosprawnych, przy racjonalnym założeniu, że tylko część klientów będzie przyjeżdżać pojazdami zmechanizowanymi, a pozostała przybędzie pieszo lub rowerem.
Wojewódzki Sąd Administracyjny uchylił decyzję wojewody i starosty uznając, że ilość 13 miejsc parkingowych dla zapewnienia obsługi budynku, w którym znajduje się 12 lokali świadczących swoje usługi, budzi uzasadnione wątpliwości. W szczególności gołosłowne i nie poparte żadną logiczną argumentacją jest założenie, że dla pracowników wystarczą 2 miejsca parkingowe, ponieważ będą oni pochodzić z okolic inwestycji. Również założenie, że znaczna grupa klientów będzie docierała do budynku w inny sposób niż samochodem, jest, biorąc pod uwagę uwarunkowania jej lokalizacji, mało prawdopodobne.
Naczelny Sąd Administracyjny uznał stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za błędne – pozwolenie na budowę było prawidłowe.
Odnosząc się do zarzutu ustanowienia zbyt małej ilości miejsc parkingowych i naruszenia § 18 rozporządzenia w sprawie warunków technicznym, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, należy wskazać, że przepis ten odnosi się do stanowisk postojowych dla samochodów użytkowników stałych i przebywających okresowo, nie formułuje jednak żadnego konkretnego wskaźnika liczbowego tych miejsc, ma zatem w tym zakresie charakter ogólny. Odniesienie do liczby stanowisk postojowych zawiera ust. 2 tego przepisu, odsyła jednak w tym zakresie do wymagań ustanowionych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Jeśli plan miejscowy nie przewiduje wymogu konkretnej liczby miejsc parkingowych dla działalności usługowej na tym terenie, to wszelka jego rozszerzająca wykładnia na niekorzyść właścicieli nieruchomości byłaby sprzeczna z konstytucyjną zasadą ochrony prawa własności i stanowiłaby naruszenie ustaleń tego planu. Z projektu budowlanego wynika, że miejsca parkingowe dla obsługi inwestycji zostały wyznaczone – w liczbie 13 na terenie inwestycyjnym. Skoro w planie nie ustanowiono wymogu konkretnej liczby miejsc parkingowych dla inwestycji, nie można stwierdzić, że doszło do naruszenia ustaleń planu miejscowego, a nie ma podstaw do oceny racjonalności rozwiązań projektowych – jeśli nie można wykazać ich niezgodności z konkretnym zapisem planu (lub decyzji o warunkach zabudowy).
Orzecznictwo: wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 8 października 2024 r. (II SA/Ol 521/24)
Ocena organu jako ściśle związana z przepisami Prawa budowlanego musi w jednoznaczny sposób opierać się na dyspozycji konkretnych norm Prawa budowlanego. Dopuszczalne jest więc jedynie sprawdzenie zgodności projektu budowlanego (a więc projektu zagospodarowania działki i projektu architektoniczno-budowlanego) z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu oraz wymaganiami ochrony środowiska. Tak ukształtowane orzecznictwo jednoznacznie określa granice kompetencji organów administracji architektoniczno-budowlanej, do badania projektu budowlanego, mając na uwadze cel, dla którego wprowadzono przepisy związane z umożliwieniem inwestorom uzyskiwania pozwoleń na budowę a także rolą, a tym samym odpowiedzialnością profesjonalnych projektantów.