Plac budowy to miejsce podwyższonego ryzyka, dlatego obowiązujące przepisy nakładają konkretne obowiązki związane z ochroną zdrowia i życia pracowników. Jednym z podstawowych narzędzi zapobiegających wypadkom i zapewniających odpowiedni poziom bezpieczeństwa jest plan bezpieczeństwa i ochrony zdrowia tzw. plan BIOZ. Przy czym informacje dotyczącą bezpieczeństwa i ochrony zdrowia (tzw. informację BIOZ) opracowuje projektant na etapie przygotowania projektu budowlanego, natomiast plan BIOZ sporządza i wdraża kierownik budowy przed rozpoczęciem robót, jeśli zachodzą ku temu ustawowe przesłanki.
Podstawy prawne
Obowiązek sporządzenia planu BIOZ wynika z art. 21a ustawy Prawo budowalne, rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003 roku w sprawie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia (Dz.U. 2003.120.1126). Rozporządzenie określa zakres i formę informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz szczegółowy zakres rodzajów robót budowlanych, stwarzających zagrożenie bezpieczeństwa i zdrowia ludzi.
Kiedy plan BIOZ jest obowiązkowy?
Plan bezpieczeństwa i ochrony zdrowia na budowie sporządza się, jeżeli w trakcie budowy wykonywany będzie przynajmniej jeden z rodzajów robót budowlanych, których charakter, organizacja lub miejsce prowadzenia stwarza szczególnie wysokie ryzyko powstania zagrożenia bezpieczeństwa i zdrowia ludzi, a w szczególności przysypania ziemią lub upadku z wysokości, robót przy prowadzeniu których występują działania substancji chemicznych lub czynników biologicznych zagrażających bezpieczeństwu i zdrowiu ludzi, robót stwarzających zagrożenie promieniowaniem jonizującym, robót prowadzonych w pobliżu linii wysokiego napięcia lub czynnych linii komunikacyjnych, robót stwarzających ryzyko utonięcia pracowników, robót prowadzonych w studniach, pod ziemią i w tunelach, robót wykonywanych przez kierujących pojazdami zasilanymi z linii napowietrznych, robót wykonywanych w kesonach, z atmosferą wytwarzaną ze sprężonego powietrza, robót wymagających użycia materiałów wybuchowych oraz robót prowadzonych przy montażu i demontażu ciężkich elementów prefabrykowanych.
Plan BIOZ powinien zostać sporządzony, gdy czas realizacji robót budowlanych przekracza 30 dni roboczych, a jednocześnie przewiduje się zatrudnienie co najmniej 20 pracowników lub pracochłonność planowanych robót będzie przekraczać 500 osobodni, przy czym warunki te muszą zostać spełnione kumulatywnie.
Czy plan BIOZ może być aktualizowany?
Opracowany plan BIOZ nie posiada charakteru ostatecznego i może podlegać zmianom. Niemniej jednak, w przypadku wprowadzenia zmian do części opisowej i części rysunkowej, kierownik budowy zobowiązany jest do zamieszczenia adnotacji określającej przyczynę wprowadzenia takiej zmiany. Jest to szczególnie ważne w przypadku zmiany zakresu prac lub pojawienia się nowych zagrożeń.
Brak planu BIOZ
Brak planu BIOZ w sytuacji, gdy jego sporządzenie jest wymagane, może spowodować wstrzymania robót budowlanych przez organ nadzoru na podstawie art. 50 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo budowlane. Na kierowania budowy może zostać nałożona kara grzywny przewidziana w art. 95 ustawy Prawo budowalne. Kierownik budowy może również ponieść odpowiedzialność cywilną za wyrządzenie szkody oraz odpowiedzialność karną, w przypadku, gdy zaniechanie obowiązków w postaci brak planu BIOZ doprowadzi do wypadku lub stworzenia zagrożenia dla życia, zdrowia lub mienia na placu budowy
Podsumowanie
Plan BIOZ jest istotnym dokumentem, albowiem odpowiednio przygotowany i wdrożony plan BIOZ redukuje ryzyko wypadków na placu budowy. Wydaje się być też nieocenionym dokumentem przy koordynacji działania wielu ekip wykonawczych. Zabezpiecza inwestora i wykonawcę na wypadek kontroli nadzoru budowlanego, ale przede wszystkim świadczy o należytej staranności kierownika budowy.