W budynku mieszkalnym wielorodzinnym z lat 60-tych, wspólnota mieszkaniowa zgłosiła pęknięcia ścian nośnych i stropów w klatce schodowej oraz zawilgocenie elementów konstrukcyjnych. Osoba przeprowadzająca na zlecenie wspólnoty kontrolę okresową stanu technicznego budynku i jego przydatności do użytkowania, wskazała na znaczne zużycie techniczne elementów nośnych konstrukcji oraz ryzyko naruszenia stateczności stropu nad piwnicą. Stwierdzono również wyraźne ugięcia belek stropowych i degradację podpór w części piwnicznej, gdzie przechowywane były ciężkie przedmioty przez jednego z lokatorów. Część użytkowa parteru obejmująca lokal handlowo-usługowy była wykorzystywana mimo wyraźnego pogorszenia stanu technicznego stropu nad piwnicą. Mając na uwadze wyniki kontroli stwierdzony stan zagrożenia, inżynier sprawdzający budynek wysłał protokół z kontroli do właściwego miejscowo organu nadzoru budowlanego.
1. Przebieg postępowania
Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego po zapoznaniu się z przesłanym protokołem, wszczął postępowanie administracyjne i przeprowadził oględziny, podczas których potwierdził ustalenia osoby kontrolującej wcześniej budynek. Na podstawie art. 81c ust. 2 Prawa budowlanego zobowiązał właściciela budynku do przedstawienia ekspertyzy technicznej sporządzonej przez osobę posiadającą odpowiednie uprawnienia budowlane, która miała zawierać również dokładne działania naprawcze wraz terminami wykonania tych robót naprawczych. Ekspertyza potwierdziła istnienie realnego zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi ze względu na degradację elementów nośnych oraz ryzyko awarii konstrukcyjnej stropu.
Na podstawie art. 66 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 Prawa budowlanego, Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego wydał decyzję administracyjną:
- nakazującą przeprowadzenie niezwłocznego remontu elementów konstrukcyjnych budynku w sposób i w terminie określonym w ekspertyzie,
- zakazującą użytkowania lokalu handlowo-usługowego oraz pomieszczeń piwnicznych do czasu usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości,
- decyzji nadano rygor natychmiastowej wykonalności i ogłoszono ją ustnie przedstawicielowi wspólnoty oraz użytkownikowi lokalu handlowego.
Po zrealizowaniu remontu przeprowadzono kontrolę potwierdzającą usunięcie zagrożenia.
2. Wnioski
- Art. 66 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo budowlane umożliwia organowi nadzoru budowlanego szybkie reagowanie na przypadki realnego zagrożenia zdrowia lub życia wynikającego z niewłaściwego stanu technicznego obiektu.
- Wydanie decyzji nakazującej wykonanie remontu oraz jednoczesne zastosowanie art. 66 ust. 2 ustawy (zakaz użytkowania) stanowi skoordynowaną ochronę bezpieczeństwa publicznego.
- Zgodnie z art. 81c ust. 2 Prawa budowlanego, organ nadzoru budowlanego może żądać od właściciela obiektu przedstawienia ekspertyzy technicznej – co pozwala na obiektywną ocenę stanu budynku.
- Zakaz użytkowania może obejmować tylko tę część obiektu, która stwarza zagrożenie, co pozwala ograniczyć negatywne skutki dla pozostałych użytkowników.
- Rygor natychmiastowej wykonalności zabezpiecza skuteczność decyzji i umożliwia szybkie wyłączenie zagrożonych stref z użytkowania.
3. Podstawa prawna
Art. 81c ust. 2 (w zakresie nałożenia obowiązku wykonania ekspertyzy budowlanej) oraz art. 66 ust. 1 pkt 1 i art. 66 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jednolity: Dz.U. z 2025 r. poz.418).